What is so special about the work of the American poet and luminary Walt Whitman (1819 - 1892), also known as ‘The National Poet of the United States’? And how does his literature provide an answer to complex issues? In this special live edition of Preston’s Poetry Podcast, poet and writer Preston Losack (originating from Dallas, Texas) welcomes poet Tsead Bruinja, and together they dive into the world of poetry while exploring his monumental work, 'Leaves of Grass'.
Tsead and Preston read excerpts from this timeless masterpiece, share their insights, and discuss Tsead’s experience translating America’s Bard.
Immerse yourself in a sensory journey that is just as captivating, sensual, and inspiring today as it was in 1855.
https://open.spotify.com/episode/6VIKELKFt0B5fz0cHRxCnf?si=5c179cb905a74a45
Tsead Bruinja schrijft Boekenweekgedicht 2023
Tsead Bruinja schrijft Boekenweekgedicht 2023
Boekenweekgedicht ‘Anders ben ik met jou’ onthuld in dagblad Trouw
- Voor het eerst Boekenweekgedicht ook in het Fries
- Winnend verhaal schrijfwedstrijd gepubliceerd in AD Mezza
Het Boekenweekgedicht is dit jaar geschreven door Tsead Bruinja. Zijn gedicht ‘Anders ben ik met jou’ werd vanmorgen onthuld in dagblad Trouw, begeleid door een interview met de dichter. Bruinja heeft met zijn gedicht een primeur, want het verschijnt in zowel het Nederlands als het Fries. Het gedicht geeft de vele aspecten van het zijn weer die ook met het Boekenweekthema Ik ben alles belicht worden. Het wordt vanaf de start van de Boekenweek verspreid via 100.000 Boomerang-kaarten en is gedrukt op een speciale linnen tassen die boekhandels en bibliotheken cadeau gegeven.
Eveline Aendekerk: ‘Het Boekenweekthema "Ik ben alles" nodigt je uit om stil te staan bij wie je bent. Met het gedicht "Anders ben ik met jou" weet Tsead Bruinja verschillende versies van het ik gezicht te geven en toont hij op een prachtige en pakkende manier de veelzijdigheid van het individu in relatie met de ander.’
oars bin ik mei dy
eigen bin ik dy net langer frjemd
omjûn ûntjûn opjûn troch dy
mei wa’t it dik oan is
mei wa’t ik troch it libben gean
mei wa’t ik troch it libben moat
bin ik oars
oars bin ik mei dy
oars en neaken
eigen bin ik dy
ûntsifere besifere
opnaam dield
eigen
net langer frjemd
beam fiich en blêd
binne wy
bleat yn ús genedige feltsjes fan ljocht
strûpt troch hoechsto my
ik dy besjoch
op in swart bêd lykje ik wyt
yn in swart hok
kom ik los
bliuw ik net langer skraal en lyts
neaken bin ik
mei dy is ik
in oar nei
wa’t ik sjen kin
anders ben ik met jou
eigen ben ik jou niet langer vreemd
omgeven ontgeven opgegeven door jou
met wie het dik aan is
met wie ik door het leven ga
met wie ik door het leven moet
ben ik anders
anders ben ik met jou
anders en naakt
eigen ben ik jou
ontcijferd becijferd
opgenomen gedeeld
eigen
niet langer vreemd
boom vijg en blad
zijn wij
bloot in onze genadige huiden van licht
gestroopt door hoe jij mij
ik jou bezie
op een zwart bed lijk ik wit
in een zwart hok
kom ik los
blijf ik niet langer schriel en klein
naakt ben ik
met jou is ik
een ander die
ik kan bezien
© Tsead Bruinja
Ik ben alles
De Boekenweekdichter wordt traditioneel op de zaterdag vóór de Boekenweek bekendgemaakt. Daarmee warmt hij het publiek vast op voor het grootse lezersfeest dat een week lang in alle boekhandels gevierd wordt. In de aanloop naar de 88ste Boekenweek werd tevens voor het eerst een schrijfwedstrijd voor korte verhalen georganiseerd. Winnaar Telle van Beek stuurde het verhaal 'Schuld’ in en won daarmee twee felbegeerde Boekenbalkaarten, een geldbedrag van € 1000 en publicatie van het verhaal. ‘Schuld’ is vanaf vandaag in bijlage Mezza van het AD en op lezerscommunity Hebban.nl te lezen.
De schrijfwedstrijd had net als de Boekenweek van 2023 het thema ‘Ik ben alles’, waarmee de pluriformiteit van onze identiteit wordt gevierd. Een bijzonder actueel thema. Want hoewel de zoektocht naar wie je bent van alle tijden is, voelt die in de huidige tijdgeest dwingender, complexer en spannender dan ooit. Met de veelheid aan rollen die we vervullen – die van ouder en kind, van partner en collega, van leerling en mentor – en de veelheid aan gezichten die we on- en offline tonen, is eenieder van ons de optelsom van al die componenten. Verhalen stellen ons in staat om onszelf en anderen beter te leren kennen. Verzonken in een verhaal is je identiteit even grenzeloos als je inlevingsvermogen. Je bent alles wat je denkt. Je bent alles wat je voelt. Je bent alles wat je nastreeft, wat je liefhebt, waar je van droomt.
Boekenweek
Lezers krijgen tijdens de Boekenweek het Boekenweekgeschenk, geschreven door Lize Spit, cadeau van de boekhandel bij besteding vanaf € 15 aan Nederlandstalige boeken. De 88ste Boekenweek, het traditionele lezersfeest in boekhandels en bibliotheken, vindt plaats van zaterdag 11 t/m zondag 19 maart en wordt op 10 maart geopend met het Boekenbal , dat dit jaar weer traditioneel plaatsvindt in ITA in Amsterdam.
Het hele jaar door dichters
De CPNB geeft poëzie het hele jaar een podium bij haar verschillende campagnes. Hiermee wordt een groot en divers publiek bereikt, zodat ook de lezers die normaal minder snel met poëzie in aanraking zouden komen, de kracht van poëzie leren kennen. De CPNB wordt daarbij ondersteund door het Van Beuningen/Peterich-fonds. In de periode 2021-2022 werden maar liefst 460.000 Boomerang-kaarten met poëzie over het land verspreid en werden de diverse gedichten door miljoenen mensen gezien op sociale media.
Artistike portretten fan Fryske âlderen - petear mei de Moanne oer 'Portretten in Poëzie'
© Rosa van Ederen - http://www.rosavanederen.nl/
‘Yn ’t deistige fine jo de blues’
Tsead Bruinja is in Fryske dichter dy't al jierren yn Amsterdam wennet. Mar doe't er yn 2019 en 2020 Dichter des Vaderlands wie, woe hy syn wurkfjild perfoarst net ta de haadstêd beheine. Ferbining mei minsken dy't er by syn literêre optredens net sa faak tsjinkomt, dat wie syn doel. En hy besleat dy yn it Heitelân te sykjen.
Troch Janna van der Meer
Tsead: ‘Ik sjoch yn myn deistich libben net folle âlderen en dat fyn ik spitich. Se hawwe safolle te fertellen. Ik woe har portretten meitsje, yn poëzij, muzyk en byld. Sa kaam ik út by minsken fan boppe de tachtich.’
Tsead betocht dat yn 2019 en wurke it idee út tegearre mei Dasja Koot. Hy woe nei alve soarchynstellingen gean en frege muzikant Arnold de Boer (artystenamme Zea) en fotograaf Rosa van Ederen om harren gearwurking. Dêrneist waard kontakt socht mei oare dichters, om in pool fan gastdichters te krijen. Sa wie der neist it fêste team fan trije artysten alle kearen in gastdichter oanwêzich.
Underweis
Tsead moete Rosa by Poetry International Rotterdam. Se wie fan de organisaasje. Dêrnei hat se ek in kear portretfoto's fan him makke. Arnold spilet gitaar en sjongt yn undergroundband The Ex. Hy lies De wizers yn it read, de earste Frysktalige bondel fan Tsead, en fûn dy sa prachtich dat er kontakt mei him socht. Doe frege er Tsead om in festifal yn Nijmegen te presintearjen en sûnt binne se in protte tegearre ûnderweis. Sa sjongt Arnold bygelyks by boekpresintaasjes fan Tsead.
It portretteprojekt waard in partisipaasjeprojekt mei poëzy yn in ferbinende rol. It kaam mei fjouwer slagge edysjes wol fan ’e grûn, mar troch corona en de lockdowns moasten de artysten der te betiid mei ophâlde. Gelokkich woe Leeuwarden City of Literature it projekt trochsette.
En sa barde it dat yn 2022 Tsead, Arnold, Rosa en kollega-dichters dochs noch de soarchynstellingen besochten. Fan septimber ôf gongen se op ’en paad en sprutsen se wiidweidich mei de bewenners. Uteinlik binne der 44 portretten makke. De gemid- delde leeftiid fan de portrettearre minsken wie likernôch 86 jier.
Sûkerlatte
‘Wy wiene twa dagen per soarchynstelling oanwêzich’, fertelt Tsead. ‘De aktiviteiteliedster hie altyd fjouwer dielnimmers foar ús selektearre. Dêr waarden wy oan keppele. In proses dat hiel boartlik gie. Noflik by de kofje mei oranjekoeke of sûkerlatte.
Ja, de kontakten gongen eins fansels. En it praten barde net allinnich op ’e stoel. As it mooglik wie, giene wy der op út. De middeis fan de twadde dei wie de foarstelling. Dan presintearren wy de foto's, ferskes en gedichten. It wie in tige yntinsyf proses. Oan de teksten wiene wy noch oant nachts let dwaande.’
Rosa: ‘Ik vond het ontroerend dat de mensen die voorstellingen zo belangrijk vonden. Dat merkte je aan alles. Er was ook altijd veel familie en personeel aanwezig. Die laatsten kwamen zelfs als ze vrij waren. Sowieso merkten we dat het zorgpersoneel en de vrijwilligers enorm bij de bewoners betrokken zijn. Ze doen echt hun uiterste best om ze zo veel mogelijk aandacht te geven.’
Arnold: ‘Oandacht is altiten goed foar in minske, mar wy hawwe harren artistike oandacht jûn. Wy seagen en lústeren nei dy âlderen as keunstners en dat wie nij. It joech in frisse blik, soms in nij ynsjoch. "Wy sille jim misse!" ha wy faak heard.’
Heakje
Rosa: ‘Ik maak geen gewone foto’s, maar probeer als fotograaf een verhaal in beeld te brengen. Soms was dat even wennen, of zelfs confronterend, maar de mensen waardeerden het wel. Ook ging ik met ze op pad. Bijvoorbeeld naar een plek waar iets speciaals in hun leven was gebeurd, dat kon iets heel kleins zijn. Zo vertelde een mevrouw mij over de zwaluwen in haar leven en dat er een haakje op de schuurdeur van haar ouderlijk huis zat, zodat deze niet dicht kon vallen. De zwaluwen moesten namelijk vrijelijk in en uit kunnen vliegen. Ik ben toen met haar, in de taxibus, naar dat huis gereden. Het haakje was er nog steeds, dat hebben we gefotografeerd.’
© Rosa van Ederen - http://www.rosavanederen.nl/
Spegel
Arnold: ‘Ik spegele se. Liet har harren libben op in nije manier sjen. Yn har beskiedenens, typysk foar dy generaasje, tochten se faak dat har ûnderfiningen net de muoite wurdich wienen. Alteast net spesjaal genôch om in ferske fan te meitsjen. Mar ik fyn it just moai om it lytse grut te meitsjen, it grutte ferhaal yn it lytse sjen te litten. Under in kuier spruts ik mei in frou oer har yntinse striid mei Parkinson. Dochs neamde se ek hyltiten moaie dingen. Se bleau dy sjen, hoe dreech it libben ek foar har wie . Doe’t ik dêr jûns in ferske oer makke, moast ik it faak oefenje, om foar te kommen dat ik de oare deis, by de presintaasje, folsjitte soe. Dy generaasje waard berne yn ’e krisis fan de tritiger jierren, belibbe de oarloch, de wederopbouw. It binne hurde wurkers. Wy praten in protte mei boeren, boere- arbeiders en supersterke froulju, dy't faak beheind wiene yn har ambysjes en mooglikheden. Se mochten net safolle. Ik ha faak spyt heard yn ’e ferhalen. Mar dy minsken kleie net.’
Tsead: ‘De rol fan it leauwen wie faak grut yn it libben fan de minsken dy’t ik spruts. En dêrneist de mienskip. Se hawwe meastal in protte frijwilligerswurk dien. Ik fûn it ek bysûnder dat se faak sa lang troud wiene. Of in hiel lang houlik hân hienen. Ik bin sels skieden, dus dat wie soms konfrontearjend, mar ek hiel moai. Der waard bygelyks opfallend faak oer de earste moeting ferteld. Oer hoe’t se inoar fûn hienen. It makket neat út dat dat mear as sechtich jier lyn bard is. Dy ferhalen wurde noch altyd as wichtich beskôge en mei in protte wille ferteld.’
Rosa: ‘Ik vind de gezichten van oude mensen prachtig. Je ziet er een heel leven in terug. Mensen willen ook graag praten, merkte ik. Ze hebben veel meegemaakt en dat deelden ze graag met ons.’
Taal
Arnold: ‘Om in ferske te meitsjen, gong ik op syk nei de poëzy en muzyk yn it libben fan dy âlderen. Dêr makke ik dan de fer- haalline fan. Der wie bygelyks in man dy’t yn syn libben gauris wat útwiksele hie. Lytse en grutte dingen. Sels it famke dat letter syn frou waard, hie earst ferkearing mei syn freon. Se ha ruile! Dat ruiljen meitsje ik dan ta tema.
Taal spilet ek in rol. Jo prate in pear oeren mei ien en dan bliuwe bepaalde útspraken hingjen. Ik herinnerje my bygelyks: “Der binne in protte dingen dêr’t de doarkes fan iepen kinne.” En: “Wy krigen in twilling. Dat wie it klûntsje bûter yn ’e brij.” Soks nim ik dan op yn it ferske.’
Tsead: ‘Ik besocht harren taal ek safolle mooglik yntakt te hâlden yn de gedichten dy’t ik makke, om harren persoanlikheid better út te drukken. Dy minsken prate trouwens in liniger Frysk as wy. Der itte minder hollanismen yn. Moai fyn ik dat! Dêrneist, ik kom út de Wâlden. As minsken in oar dialekt praten, woe ik dat hearre litte yn it gedicht. De gedichten binne dus hiel oars wurden as hoe't ik se gewoanlik skriuw, folle mear sjoernalistyk en columnysk. Ik wie de ferslachjouwer en liet my as sadanich ek sjen yn ’e gedichten.’
© Rosa van Ederen - http://www.rosavanederen.nl/
Gewoan
‘Ik fyn fral it gewoane nijsgjirrich’, giet Tsead fierder. ‘Jo fine de blues yn it deis- tich libben. Dêrmei bedoel ik in soarte fan “zenblues”, it spirituele mankelike of it mankelike spirituele fan it deistige. In man fertelde my oer syn libben as net-leauwi- ge. Hoe’t hy altiten stribbe nei it freonlike, it sêfte. Sa moai. Ik moast derfan gûle. Ik hearde ek gauris oer it fersoargjen fan in partner. Dy leafdefolle tawijing…
Myn sicht op de âlderein yn it algemien is net feroare, mar doe't corona útbriek en in protte fan dy minsken isolearre waarden, begriep ik better wat dat foar harren bet- sjutte. Ik hie no gesichten en ferhalen by wat eartiids in diffuze groep wie.
Myn sicht op ’e skiednis is wol feroare. Dêrom moat der ek in twatalich boek, mei cd, fan dit projekt komme, fyn ik. Om al dy ferhalen, bylden en ferskes te bewa- rjen. Se jouwe in byld fan in generaasje, fan ús sosjale skiednis. En dat is foar folle mear minsken fan belang.’
Janna van der Meer is sjoernalist, fotograaf en dichter
yn it earste eigen hûs fan heit en mem
hé jong met die smirge bonken fan de trap ôf
dat doen jim thús ok niet sei klaske op har santjinde
tsjin de dútske soldaat dy’t har heit begjin 45 heljen kaam
om yn assen te greppeljen
heit hie foar de oarloch wurk foar har fûn op in grut stik lân
dêr’t se om seis oere moarns mei in ierappelskyldersmeske
it ûnkrûd tusken it flaaks fuortsnijde
de hiele dei wie se allinne
om tsien oere wie it thús waarm iten
om healwei trijen krige se tee
seis oere jûns wie it wurk dien
in pear kear hat se yn assen west
om heit in tromp pankoeken te bringen
en in flesse molke dy’t se ûnderweis
by in boer helle
de lêste kear dat der ien
by harren út de húshâlding wei dy kant op gie
wie it har âldste suster aaltsje
om sân oare stuts aaltsje ôf op `e fyts
om 12 oere wie se yn drachten en om in oere ôf 5
wie se te plak yn in sikehûs yn assen
de oare deis gie heit achterop by aaltsje
mei de pleuris yn it liif
se wie aardich tenein doe’t se thúskamen
hat in dei of wat op bêd lein
© Tsead Bruinja
Boarne: De Moanne
Mear oer ús projekt op: https://leeuwardencityofliterature.nl/project/portretten-in-poezie/
FryslânDOK 'Rûzje wyn' - 'Hok fan Rou' met Tsead Bruinja
De Friese dichters Tsead Bruinja, Nynke Laverman en Elmar Kuiper gebruiken verschillende talen in hun werk. Filmregisseur Ester Eva Damen maakte met hen een serie beeldvertellingen bij een Fries gedicht.
Vergeten gevoelens
Een deel van haar jeugd woonde Ester Eva in Fryslân. Ze heeft de Friese taal altijd mooi gevonden, ook al leerde ze die niet spreken of schrijven. Ze kwam terug met de camera om aansluiting te zoeken bij een tijd die ze in haar leven apart had gezet. Het horen van de Friese taal bracht haar bij vergeten gevoelens, net zoals geuren dat met het geheugen kunnen doen.
Uit de film 'Hok fan Rou'
© Ester Eva Damen
Tsead Bruinja (Rinsumageast, 1974) woont en werkt in Amsterdam. Hij was in 2019 en 2020 Dichter des Vaderlands. Ester Eva deelde met hem haar herinneringen aan schuurfeesten op het Friese platteland. Dat leidde tot een gedicht en de film 'Hok fan Rou'.
In de film ontmoeten taal en bewegend beeld elkaar, met als doel om los van de letterlijke woorden tot iets nieuws te komen. Taal en beeld hebben eigen regels, maar kunnen wel samen spelen. Tijd wordt in taal anders beleefd dan in bewegend beeld. Een filmmontage heeft overeenkomsten met de associatieve mogelijkheden van een gedicht.
Rûzje wyn / Fluister wind - docutrailer(s) van Ester Eva Damen met o.a. Elmar Kuiper, Nynke Laverman en Tsead Bruinja
De driedelige FryslânDOK-serie ‘Rûzje wyn’ (Fluister wind) is een zoektocht naar poëzie. Filmmaker Ester Eva Damen verbindt haar herinneringen aan Friesland met het werk van de eigentijdse dichters en performers Nynke Laverman, Elmar Kuiper en Tsead Bruinja. Vanaf 18 februari zijn de films te zien bij NPO2 en Omrop Fryslân. Het programma wordt in het Nederlands ondertiteld.
De Friese dichters Tsead Bruinja, Nynke Laverman en Elmar Kuiper gebruiken verschillende talen in hun werk. Filmregisseur Ester Eva Damen maakte samen met hen een reeks beeldvertellingen rondom een Fries gedicht. Een deel van haar jeugd woonde Ester Eva in Friesland. Ze keerde terug met de camera om aansluiting te zoeken bij een tijd die ze in haar leven apart had gezet. Het horen van de Friese taal bracht haar bij vergeten gevoelens.
De drie dichters
Nynke Laverman is zangeres en theatermaker. Ester Eva liet zich onder andere inspireren door een liedtekst van Nynke: ‘Kom as de fisken/kalm mei iepen eagen/ sûnder seare wurden’. (Kom als de vissen/kalm met open ogen/zonder zere woorden). Uit deze ontmoeting is de film ‘As de Fisken’ ontstaan.
Elmar Kuiper schrijft, is kunstenaar en muzikant. Hij werkte jarenlang in een psychiatrische instelling. Gedichten van Elmar over zijn periode daar brachten hen samen tot de voorstelling en film ‘Minskewolf’.
Tsead Bruinja woont en werkt in Amsterdam. Hij was in 2019 en 2020 Dichter des Vaderlands. Ester Eva deelde met hem haar herinneringen aan schuurfeesten op het Friese platteland. Dat leidde tot een gedicht en de film ‘Hok fan Rou’,
Schema
18/19 februari deel 1 over ‘Hok fan Rou’ met Tsead Bruinja
25/26 februari deel 2 over ‘As de fisken’ met Nynke Laverman
4/5 maart deel 3 over ‘Minskewolf’ met Elmar Kuiper
NPO2 zaterdag 15.30 uur en zondag 13.10 uur
Omrop Fryslân zondag 17.00 uur (herhaling ieder uur)
Terugkijken kan na de uitzendingen via:
https://www.npostart.nl/fryslan-dok/FryslanDOK
https://www.omropfryslan.nl/fy/fryslandok
FRYSK
De trijedielige FryslânDOK-serie ‘Rûzje wyn’ (Fluister wind) is in syktocht nei poëzy. Filmmakker Ester Eva Damen ferbynt har oantinkens oan Fryslân mei it wurk fan de eigentiidske dichters en performers Tsead Bruinja, Nynke Laverman en Elmar Kuiper. Fan 18 febrewaris ôf binne de films te sjen by NPO2 en Omrop Fryslân.
De Fryske dichters Tsead Bruinja, Nynke Laverman en Elmar Kuiper brûke ferskate talen yn harren wurk. Filmregisseur Ester Eva Damen makke tegearre mei harren in rige byldfertellingen rûnom in Frysk gedicht. In part fan har jeugd wenne Ester Eva yn Fryslân. Se k aam werom mei de kamera om oansluting te sykjen by in tiid dy’t se yn har libben apart set hie. It hearren fan de Fryske taal brocht har by fergetten gefoelens.
De trije dichters
Tsead Bruinja wennet en wurket yn Amsterdam. Hy wie yn 2019 en 2020 Dichter des Vaderlands. Ester Eva dielde mei him har oantinkens oan skuorrefeesten op it Fryske plattelân. Dat late ta in gedicht en de film ‘Hok fan Rou’. Nynke Laverman is sjongeres en teatermakker. Ester Eva liet har ûnder oare ynspirearje troch in liettekst fan Nynke: ‘Kom as de fisken/kalm mei iepen eagen/ sûnder seare wurden’. (Kom als de vissen/kalm met open ogen/zonder zere woorden). Ut dizze moeting is de film ‘As de Fisken’ ûntstien. Elmar Kuiper skriuwt, is keunstner en muzikant. Hy wurke jierrenlang yn in psychiatryske ynstelling. Gedichten fan Elmar oer syn perioade dêr brocht harren tegearre ta de foarstelling en film ‘Minskewolf’.
FryslânDOK ‘Rûzje wyn’
18/19 febrewaris diel 1 oer ‘Hok fan Rou’ mei Tsead Bruinja 25/26 febrewaris diel 2 oer ‘As de fisken’ mei Nynke Laverman 4/5 maart diel 3 oer ‘Minskewolf’ mei Elmar Kuiper
NPO2 sneon 15.30 uur en snein 13.10 uur
Omrop Fryslân snein 17.00 oere (werhelling alle oeren)
FryslânDOK wurdt Nederlânsk ûndertitele.
Aardbeving - gedicht van Richard Muller
Dit gedicht van Richard Muller is opgenomen in 'De eerste bloemlezing van de Nederlandse poëzie - 101 gedichten uit het Koninkrijk van 1945 tot nu' Querido). Ik las het voor het eerst in 'Waar ik weg waai. 156 gedichten van mensen met een verstandelijke handicap' (Special Arts, 2018).
Maandag werd ik in Groningen benoemd als ambassadeur van Het Andere Gedicht net als Muller zelf.
Op de foto: Jan Glas, Richard Muller, ik en Steijn Minholts
Wil je meer weten over Special Arts en het Andere Gedicht kijk dan op:
https://www.specialarts.nl/339636/projects/het-andere-gedicht-2017-2018.html
Aardbeving
Thuis in de achtertuin
je voeten trillen.
Soms hebben mensen er last van
allemaal steentjes.
In de huizen gebroken
gescheurd in de muur.
Warffum, Usquert,
Zandeweer.
© Richard Muller
RICHARD MULLER – GRONINGEN
In de editie 2017-2018 schreef Richard het gedicht Aardbeving. Het gedicht is opgenomen in de dichtbundel ‘Waar ik weg waai.’ Richard is ambassadeur binnen Cosis in de provincie Groningen.
Meer over de bloemlezing:
https://www.singeluitgeverijen.nl/querido/boek/de-eerste-bloemlezing-van-de-nederlandse-poezie/
https://on.soundcloud.com/wxcHw
'Amper' - gedicht van Steijn Minholts uit 'De eerste bloemlezing van de Nederlandse poëzie' (Querido)
Dit gedicht van Steijn Minholts (9 jaar) is opgenomen in 'De eerste bloemlezing van de Nederlandse poëzie - 101 gedichten uit het Koninkrijk van 1945 tot nu' Querido). Ik las het voor het eerst toen Heidi Koren het doorstuurde als een van de winnaars bij Kinderen & Poëzie van het Poëziepaleis in 2021. Het is ook opgenomen in 'Ga je mee in mijn gedachtenzee?' (Poëziepaleis, 2022).
Uitsnede van het gedicht zoals Steijn het droeg op zijn t-shirt en waar hij ook een dekbedovertrek van heeft gekregen als deel van de prijs
Meer daarover op:
https://www.poeziepaleis.nl/wedstrijden/6-12/kinderen-poezie/winnaars-2021-2022/
Amper
amper
ken je dat woord
ik vind het mooi
het wordt
bijna nooit gebruikt
amper
betekent
bijna niet
ik heb amper
iets te doen
amper naar opa en oma toe
ik kan amper zwemmen
klimmen lopen
amper blij zijn
is het leven wel fijn
als alles amper is
amper
een mooi woord
bijna niet
maar ik heb liever bijna wel
© Steijn Minholts
Stichting het Poëziepaleis vroeg Javier, student van Noorderpoort Kunst & Multimedia, om een animatie te maken van het gedicht:
https://www.singeluitgeverijen.nl/querido/boek/de-eerste-bloemlezing-van-de-nederlandse-poezie/
Jury Ida Gerhardt Poëzieprijs 2024
Aan de vooravond van de Poëzieweek 2023 maakt Stichting Zutphen Literair de twee juryleden bekend die de tweejaarlijkse Ida Gerhardt Poëzieprijs voor 2024 zullen toewijzen. Het zijn de dichters Tsead Bruinja en Sasja Janssen, die overigens beiden zelf, in respectievelijk 2012 en 2022, voor de prijs genomineerd waren.
Tsead Bruinja (Foto: Tessa Posthuma de Boer) en Sasja Janssen (Foto: Lonneke Stulen)
Sasja Janssen (1968) publiceert proza (sinds 2001) en gedichten (vanaf 2007). Regelmatig verschijnt nieuw werk van haar in De Gids. Ze doceert poëzie aan de Schrijversvakschool Amsterdam en CREA. Daarnaast geeft zij lessen Nederlands als tweede taal. Haar bundel 'Wie wij schuilen' (2010) werd genomineerd voor de Jo Peters Poëzieprijs en Ik trek mijn species aan (2014) voor de VSB Poëzieprijs. Haar jongste, 'Virgula' (2021), werd genomineerd voor maar liefst vijf literaire prijzen en in 2022 bekroond met de Awater Poëzieprijs.
Tsead Bruinja (1974) was in 2019 en 2020 Dichter des Vaderlands. In die tijd publiceerde hij de gelegenheidsbundel 'Springtij – gedichten over het leven met TBS' (Querido) en werkte hij met ouderen in Friese woonzorginstellingen. Dat laatste project en de bloemlezing 'De eerste bloemlezing van de Nederlandse poëzie – 101 gedichten uit het Koninkrijk van 1945 tot nu' (Querido) rondde hij in 2022 af. Bruinja recenseert, presenteert, interviewt en treedt op in binnen- en buitenland. Bruinja’s bundels werden genomineerd voor de Jo Peters PoëziePrijs en de Ida Gerhardt Poëzieprijs. Zijn meest recente bundel is 'Ynbêde / Ingebed' (Afûk, 2022). Vanaf 2012 is Bruinja als docent verbonden aan de opleiding Creative Writing bij ArtEZ te Arnhem.
Tot nu toe hebben de verschillende uitgeverijen uit Nederland en Vlaanderen bij elkaar ruim 35 bundels ingestuurd voor de IGPP2024.
De laatste Vlek - Portretten in Poëzie bij woonzorgcentrum De Flecke in Joure
Op dinsdag 13 en woensdag 14 december waren Arnold, Rosa, gastdichter Bart FM Droog en ik te gast bij woonzorgcentrum De Flecke in Joure. We maakten persoonlijke portretten met en voor de dames Knol, Feenstra-Sijbesma, Van der Meulen en Ten Boom-Dam.
Het bezoek aan De Flecke was het slot van Portretten in Poëzie. Zonder steun van het Lira Fonds, de stichting Dichter des Vaderlands, Leeuwarden City of Literature, het Prins Bernhard Cultuurfonds, Dasja Koot (voorheen assistent Dichter des Vaderlands), de bewoners en alle lieve medewerkers van de verschillende woonzorgcentra hadden we dit niet kunnen doen. Dank!
Ineke Feenstra-Sijbesma en gastdichter Bart FM Droog
© Rosa van Ederen
Hieronder een korte indruk en via de link kun je de foto's, gedichten en het lied tot je nemen.
Na een avondlang voicemails te hebben ingesproken op zoek naar een vervanger voor Iduna Paalman die door griep was geveld, hadden we ’s ochtends onderweg naar Joure beet. Terwijl we Emmeloord passeerden nam de vriendin van Bart FM Droog in het Groningse Eenrum de telefoon op.
‘Barthomoleus’ werd eerst door zijn vriendin Noor richting hoorn geroepen, vervolgens door ons overtuigd, waarna hij onder de douche en vervolgens in zijn wagen sprong. Hij was precies op tijd bij woonzorgcentrum De Flecke voor koffie met sûkerlatte.
De Flecke was de laatste pleisterplaats van een tour die in januari 2020 begon in Dokkum. In plaats van een elfdorpentour is onze tocht een tour van één stad, negen-dorpen en een vlek geworden. ‘Vlek’ is de benaming die volgens wikipedia gebruikt wordt “voor nederzettingen met stedelijke kenmerken die geen stad zijn”. Joure was onze eerste vlek. Het was bovendien het eerste woonzorgcentrum waar de contactpersoon, Marijke Thibaudier, zelf een gedicht heeft geschreven.
Arnold zong voor mevrouw Ten Boom-Dam een op Leonard Cohen geïnspireerd levenslied, Rosa bezocht met mevrouw Van der Meulen het oude huis van haar opa en oma waar ze vroeger geschaatst had. Bart FM Droog wist de levenslust en positieve blik van mevrouw Feenstra-Sijbesma in woorden te vangen. Hij mailde later nog na: “Na de uitvoering bleken zij en twee van haar dochters heel verguld met het gedicht. Het was voor mij heel bijzonder hoe zij opmerkelijk optimistisch in het leven staat. Ondanks het gegeven dat haar man, met wie ze al zestig jaar gelukkig getrouwd is, in een ander verzorgingshuis woont waardoor ze elkaar maar eens in de week kunnen zien. Dit land heeft behoefte aan meer mensen als Ineke.”
Zelf sprak ik met mevrouw Knol die vertelde over hoe goed ze ooit kon mikken. Toen een timmerman haar plaagde als schoolmeisje bij het legen van een dakgoot, kreeg die de natte drab zo in zijn gezicht. Een ander voorbeeld van haar scherpe blik vind je in het gedicht.
Luister, lees en bekijk ons werk op:
https://leeuwardencityofliterature.nl/project/portretten-in-poezie/portretten-de-flecke/
Friese gedichtenmiddag rondom 'De eerste bloemlezing van de Nederlandse poëzie' op 29 januari bij Tresoar in Leeuwarden
...bitterswiet bitterswiet
priuwt dit lytse leafdeliet
sil dyn ear ’t wol ienris heine
as de fine drippen ’t reine
reine litte oan dyn blinen
silst it hearre as de winen
flaikjend om dy hinne strune...
Dit gedicht van Tiny Mulder (1921-2010) zal te horen zijn op zondag 29 januari bij Kafee De Gouden Leeuw (Tresoar) te Leeuwarden. Johan Veenstra draagt deze middag gedichten voor in het Stellingwerfs en de Friese gedichten van andere dichters uit de 'De eerste bloemlezing van de Nederlandse poëzie' Querido) zoals Eppie Dam, Albert Tilma en Jo Smit worden door anderen op een verrassende manier voorgedragen. De muzikale invulling komt van Hiske Oosterwijk, die muziek heeft geschreven geïnspireerd op teksten van Gysbert Japicx.
Daarnaast zal ik wat meer vertellen over de totstandkoming van het boek.
In verband met het beperkte aantal zitplaatsen in Kafee De Gouden Leeuw is reserveren verplicht. Dat kan via:
https://www.eventbrite.nl/e/tickets-friese-gedichtenmiddag-met-tsead-bruinja-en-muziek-van-hiske-oosterwijk-491510028727
Locatie: Kafee De Gouden Leeuw, Boterhoek 1, Leeuwarden
Aanvang: 15u
Toegang: gratis
Dit gedicht van Tiny Mulder is opgenomen in "De eerste bloemlezing van de Nederlandse poëzie - 100 gedichten uit het Koninkrijk van 1945 tot nu" (Querido, november 2022). Het gedicht is afkomstig uit 'Spiegel van de Friese poëzie' (Meulenhoff, 2008). De vertaling ‘Bitterzoet’ uit het Fries werd gemaakt door Jan Popkema.
Bitterswiet
bitterswiet bitterswiet
priuwt dit lytse leafdeliet
sil dyn ear ’t wol ienris heine
as de fine drippen ’t reine
reine litte oan dyn blinen
silst it hearre as de winen
flaikjend om dy hinne strune
harkest?
hark yn alle tunen
strykt de wyn op ’t spinnetried
bitterswiet dit leafdeliet
wurden?
wurden hat it net
’t ienlik en ûnrêstich hert
kloppet sêfter kloppet hjitter
bitter swiet en swiet en bitter
lúst’ret lichter as de amme
lettertekens fan dyn namme
leafste hâld de siken yn
priuw de rein en hear de wyn
fiel de drippen hein dit liet
bitterswiet bitterswiet
*
Bitterzoet
bitterzoet bitterzoet
proeft mijn kleine minnegroet
zal hij in je oren dringen
als hem fijne druppels zingen
zingend reeg’nen aan je blinden
zul je ’m horen als de winden
vleiend-steels rondom je waren
hoor je?
hoor, op spinragsnaren
speelt de wind je tegemoet
bitterzoet mijn minnegroet
woorden?
woorden zijn er geen
’t hart onrustig en alleen
klopt nu zachter klopt dan heter
bitter zoet en zoet en bitter
fluistert licht als de adem voor zich heen
van je naam de tekens een voor een
liefste hou je adem in
proef de regen hoor de wind
voel de druppels vang mijn groet
bitterzoet bitterzoet
© Tiny Mulder
© Vertaling: Jan Popkema
Douwe Heeringa praat met schrijfster Tiny Mulder over de bundel Bitterswiet met haar verzamelde poëzie, uitgegeven omdat ze in 2001 tachtig jaar werd.