Mei harren saneamde ‘Skuorre- en Tsjerketoer’ diene âld-Dichter des Vaderlands en earder âld-DongeraDichter Tsead Bruinja en sjonger Arnold de Boer sneontejûn de Mariatsjerke yn Foudgum oan.
De dichter en de sjonger – Arnold is as solist oerbleaun fan de band Zea – wenje yn Amsterdam, mar binne Friezen fan komôf en bringe mei syn beiden dan ek in Frysktalich programma foar it fuotljocht.
Hja dogge dat ûnder de paraplu fan Explore the North en Popfabryk en bringe respektivelik harren nijste dichtbondel en cd yn de publisiteit.
Hoewol’t de publike belangstelling yn Foudgum net sa grut wie, hiene Tsead en Arnold in soad nocht oan harren optreden en hiene se persoanlik kontakt mei eltsenien. Fragen krigen antwurden en koarte petearen kamen op gong.
It sprekt fansels, dat it yn sa’n sfear noflik musisearjen en foardragen wie.
Foar in part diene de artysten elts harren eigen ding, mar der wie ek sprake fan gearwurkjen mei elkoar.
Arnold song lieten fan syn cd ‘Witst noch dat der neat wie’ en begûn mei it titelnûmer wêryn’t in pracht fan in tekst en hiele moaie gitaarpatroanen om it hurdst stride.
Fan yn it ear springende gitaarpatroanen kaam it ek by alle oare nûmers, eigen kreaasjes like goed as in Fryske oersetting fan Brels ‘Ne me quitte pas’ (‘Gean net by my wei’).
Arnold syn teksten makken nijsgirrigens los. Benammen wêr’t it mear om de klank as om in dúdlike artikulaasje gyng.
Syn ynteresse yn teksten slút prachtich oan by dy fan Tsead. Dizze lies sneontejûn poëtyske teksten foar út syn bondel ‘Ynbêde’/’Ingebed’. It wiene oer it generaal troch him optekene ferhalen fan âlderen yn fersoargingstehuzen. Oantinkens oan in heit, in heitelân en bernejierren kamen op dizze wize foarby.
Syn mem, syn hûn en it wenplak fan syn pake en beppe krigen ek oandacht en elts stik poëzij late er mei in oangenaam stikje proaza rjochting syn taharkers yn.
In inkeld gedicht waard troch Tsead útsprutsen op begeliedende gitaarakkoarden en krige dêrtroch in bisûndere timing.
Arnold soarge der yn sa’n gefal foar, dat er Tsead net oerstimde en sa waarden tekst en muzyk in goed gehiel.
Fan twa keunsten ien meitsje, dêr liek it de beide mannen by it tegearre oparbeidzjen om te gean en dêryn slaggen se ek tige.
Wat in tref om in muzikant te moetsjen mei gefoel foar poëzij en in dichter mei gefoel foar muzyk.
Harald Austbø, Zea en ik waren te gast bij het programma Noardewyn van Omrop Frylân in het kader van de cd-presentatie van Zea die avond in de Westerkerk te Leeuwarden en onze Skuorre- en Tsjerketoer.
ZEA en Tsead Bruinja samen op Skuorre- en Tsjerketoer door Friesland en Amsterdam
Muzikant en dichter doen diverse plekken in Friesland - en Amsterdam - aan met nieuwe album ‘Witst noch dat d’r neat wie’ en bundel ‘Ynbêde / Ingebed’
Dit voorjaar slaan Arnold de Boer - ZEA - en dichter Tsead Bruinja de handen ineen voor een gezamenlijke tour door Friesland en Amsterdam. Tijdens hun Skuorre- en Tsjerketoer presenteren beide makers nieuw werk. ZEA speelt muziek van zijn in november uitgebrachte album Witst noch dat d’r neat wie en oud-Dichter des Vaderlands Tsead Bruinja brengt werk uit zijn nieuwe bundel Ynbêde / Ingebed, die op 25 maart uitkomt bij de uitgeverij van de Afûk. Daarnaast brengen De Boer en Bruinja tijdens de tour, langs verschillende pittoreske kerkjes, podia en een schuur, samen werk op het podium.
ZEA speelt nieuw werk van Witst noch dat d’r neat wie
In november vond de release van Witst noch dat d’r neat wie plaats, het tweede Friestalige album van ZEA en een coproductie van Explore the North en de Popfabryk. De releasetour moest door de coronamaatregelen vroegtijdig afgebroken worden, waardoor ZEA het werk van zijn tweede Friestalige album voor het eerst op de Friese podia zal presenteren tijdens de Skuorre- en Tsjerketour. Witst noch dat d’r neat wie kenmerkt zich door intieme en poëtische teksten en muziek, waarmee het uitermate geschikt is voor kleinere podia als kerken.
Arnold de Boer: “Voor de totstandkoming van Witst noch dat d’r neat wie, heb ik samengewerkt met verschillende (internationale) artiesten. Het is een heel talig album geworden, waarin poëzie een grote rol speelt. Tsead heeft me geholpen met een vertaling van een van mijn Friese teksten. We werken regelmatig samen; zijn poëzie en mijn muziek sluiten erg goed bij elkaar aan, óók inhoudelijk, we worden geraakt door dezelfde thema’s. Dus deze gezamenlijke tour, waarbij we los van elkaar ons eigen nieuwe werk laten horen én we samen optreden, voelt heel natuurlijk. “
Nieuwe bundel Tsead Bruinja Ynbêde / Ingebed
Dichter Tsead Bruinja draagt tijdens de Skuorre- en Tsjerketour werk uit zijn bundel Ynbêde / Ingebed voor, deels in samenspel met ZEA. Ynbêde / Ingebed komt op 25 maart uit bij de Afûk. De bundel vertelt persoonlijke verhalen over liefde en leven in een roerige periode van Bruinja’s leven, maar ook levensverhalen van anderen. Tsead Bruinja: “Als Dichter des Vaderlands ging ik samen met Arnold, een (wisselende) gastdichter en fotografe Rosa van Ederen langs Friese verzorgingshuizen. Daar gingen we in gesprek met ouderen over hun jeugd en leven, waarna we dat samen met hen in een liedje verwerkten.” De tour droeg bij aan de band tussen De Boer en Bruinja: “De ouderen deelden heel intieme persoonlijke verhalen met Rosa, Arnold en mij, onder andere over hoe zij de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt. Dat zorgde ervoor dat wij 's avonds in het hotel aan het diner ook verhalen gingen delen over onze ouders en grootouders.”
Skuorre- en Tsjerketoer van 25 maart tot 25 juni te zien in Friesland én Amsterdam, kaartverkoop van start
De tour start op 25 maart in de Vijfpoort in Formerum (Terschelling) en doet vijftien verschillende Friese locaties aan. Daarnaast is de Skuorre- en Tsjerketoer ook te zien op twee Amsterdamse podia; zowel De Boer als Bruinja wonen in de hoofdstad. De tour eindigt op 25 juni op het Literair festival in Harlingen.
De kaartverkoop, van vrijwel alle shows, gaat van start op dinsdag 1 maart. De speeldata en tickets zijn te vinden op de website van productiehuis Explore the North: explore-the-north.nl.
Skuorre- en Tsjerketoer coproductie van Explore the North en Popfabryk
De tour is een coproductie van ZEA en Tsead Bruinja met Explore the North en Popfabryk. Regelmatig werken beide productiehuizen Explore the North en Popfabryk samen aan producties op het snijvlak van popcultuur en taal/literatuur. Explore the North en Popfabryk zijn tevens coproducent van ZEA’s album Witst noch dat d’r neat wie. Ynbêde / Ingebed is mede mogelijk gemaakt en wordt uitgegeven door de Afûk.
Met steun van Emmaplein Foundation, Boersma-Adema Stichting, de Provinsje Fryslân, Het Nederlands Letterenfonds, P.W. Janssen's Friesche Stichting en Stichting Alde Fryske Tsjerken.
FryslânDOK Lege Toanen Brede Groeden over ZEA in première op 6 maart in theater De Koornbeurs in Franeker
Filmmakers Chris Frieswijk en Chris Dunnink maakten in samenwerking met Omrop Fryslân de FryslânDOK Lege Toanen Brede Groeden over de muziek en de werkwijze van ZEA (Arnold de Boer).
De eardere Dichter des Vaderlands en eks-Dongeradichter Tsead Bruinja bringt nei twa Nederlânsktalige bondelswer in twatalige (Frysk-Hollânsk) út. De titel is ynbêde / ingebed. Op de omslach twa waskjende hannen. Mei it each op it Nederlânske wurd ‘ingebed’ liket it ek as is ien oan it bidden...
Muzikant Zea (Arnold de Boer) en dichter Tsead Bruinja, twa Amsterdamske Friezen om utens, reizigje mei nij wurk nei Fryslân foar in skuorre- en tsjerketoer. Mei allinnich in akoestyske gitaar en wat dichtbondels litte sy yn it Atrium yn Snits hearre hoe’t taal in brêge slacht tusken harsels en de wrâld.
Om’t wrâldreizger Arnold de Boer yn de koroanapandemy net fan hûs koe, helle hy de wrâld mar yn hûs. Foar it twadde Frysktalige album fan syn soloprojekt Zea, Witst noch dat d’r neat wie , binne de lietteksten oerset nei ferskate eksoatyske talen dêr’t in konneksje mei is, lykas Sranantongo (Surinaamsk) of Wǔhànhuà (dialekt fan it Mandaryn Sineesk, sprutsen yn Wuhan). Hy wurke gear mei muzikanten út binnen- en bûtenlân.
Dizze sneontejûn yn it Bolwerk yn Snits binne de teksten yn it Frysk. Om’t De Boer sûnt syn foarige album Moarn gean ik dea, yn syn memmetaal skriuwt, komt syn poëtyske wurk noch tichter by dat fan syn freon en stedsgenoat Bruinja, dy’t krekt de twatalige dichtbondel Ynbêde / Ingebed útbrocht hat.
Bruinja lêst hjirút foar. Syn moetings mei senioaren yn âldereintehuzen binne oandwaanlik. It ferhaal fan âld-timmerman Auke út Feanwâlden yn de kriich boude syn heit in geskutskoepel yn Frankryk dy’t de ferkearde kant op stie, rekket ek noch oan syn eigen famyljeskiednis. Dizze anekdoatyske poëzij mei geastige observaasjes lient him goed foar foardracht op `e planken.
Bert Schierbeek
It abstrakere wurk fan Bruinja past dan wer moai by De Boer syn oersettings fan de eksperimentele Fyftiger Bert Schierbeek. De wurden fan ‘Doar’ wurde skakato opsein, begelaat troch raffinearre gitaarspul. De muzikus hâldt it jûn minimalistysk, lykas op syn nije album. Hy toant him in fernimstige begelieder, dy’t neist de snaren ek it hout fan syn ynstrumint wit te bespyljen. Mei in enerzjike útfiering fan ‘Fuort’ in knypeach nei de koroanaperioade, lit er hearre datst mei in akoestyske gitaar ek flamje kinst.
“Wy prate eins net safolle ôf,” seit Bruinja oan it begjin fan it optreden. Hy lit himsels alle kearen troch it momint ynspirearje en siket út al syn bondels, dy’t efter him op it tafeltsje lizze, in gedicht dat oanslút by wat Zea spilet. De Surinaamske dichter Hein Eersel, chansonnier Jacques Brel, Romeinen (rare jonges), en Tsjêbbe Hettinga komme allegear foarby. Ut it cadavre exquis yn dit alsidige oerke docht bliken dat dizze twa freonen inoar yn poëzij altyd wer witte te finen.
Samen met Zea, wisselende gastdichters en fotografe Rosa van Ederen trok ik begin 2020 door Fryslân om in woonzorginstellingen verhalen van oudere Friezen op te tekenen. Dit project heeft Leeuwarden UNESCO City of Literature overgenomen van de Stichting Dichter des Vaderlands en in 2022 gaan we na de zomer weer op pad. In deze video, gemaakt door Hatogkrøller, lees ik drie gedichten voor die ik schreef n.a.v. mijn ontmoeting met Auke Groenhof, bewoner van Talma Hûs in Feanwâlden, die nog de trap in het huis van mijn grootouders bleek te hebben getimmerd.
De oorspronkelijk tour van Portretten in Poëzie langs de verschillende verzorgingstehuizen werd mede mogelijk gemaakt door steun van Prins Bernard Cultuurfonds, het Lira Fonds en de stichting Dichter des Vaderlands (en daarmee ook het Nederlands Letterenfonds).