DE DOOD IS GEEN MEESTER UIT DUITSLAND
de amerikanen leerden het van de japanners
en de japanners kopieerden het van ons
wij hadden het op onze beurt van de chinezen
of van de spanjaarden afgekeken
je windt een doek om iemands hoofd
verzadigt hem herhaaldelijk met water
zodat hij of zij wel in moet slikken
en vlot krijg je antwoord op al je vragen
voordat ze een naïeve romantica was
die haar brieven met sieg heil ondertekende
had schoonheid haar eigen gezicht
al ruimschoots verbrand
sindsdien proberen wij een fik te blussen
en proberen zij het vuurtje
aan te laten wakkeren
we gooien een concert ertegenaan
laten helikopters met loodzware olijftakken overvliegen
die met messcherpe rotorbladen de ruime graven
in de wolken
net niet raken
gisteren rolde er geen fust over de rubberen matten
van het ingezakte malieveld
vonden wij tussen uitslagen uitvaarten en grafieken
tijd om ons te verdiepen
rust om elkaar in de ogen te kijken
en na te denken over wat we zo krampachtig
en armetierig instand willen houden
of wat we na 75 jaar eigenlijk
hebben te vieren
Het gedicht op de site van de NRC - https://www.nrc.nl/nieuws/2020/05/04/de-dood-is-geen-meester-uit-duitsland-a3998720
Dit gedicht werd geïnspireerd door het gedicht 'Todesfuga / Fuga van de dood' van Paul Celan in een vertaling door Ton Naaijkens (een scan van het gedicht en de vertalin heb ik onderaan dit gedicht geplaatst), de uitspraak van de Duitse filosoof Theodor W. Adorno die stelde: ‘Nach Auschwitz ein Gedicht zu schreiben, ist barbarisch’ (link naar stuk van Geert Buelens over die uitspraak) en het lezen van het gedicht 'Vrede' van Leo Vroman.
Voor het stuk over 'waterboarding' ging ik vooral ten rade bij wikipedia. Ik kan mij voorstellen dat de Japanners het van de Chinezen hebben. Verder vermeld ik als inspiratiebron graag nog de film 'The Report' over het onderzoek naar de wrede en totaal nutteloze martelmethodes van de CIA.
Wat mij op Wikipedia het meest opviel was dit:
"Door mensenrechtenorganisaties wordt waterboarding als martelen aangemerkt. Na afloop van de Tweede Wereldoorlog zijn op aandringen van de VS verschillende Japanners ter dood veroordeeld, die deze techniek hadden toegepast op geallieerde krijgsgevangenen."
En dit (waar ik dankbaar uit heb geknipt en mee heb geplakt):
"De VOC paste een vorm van waterboarding toe op Ambon in 1623. Hierbij werd een doek om het hoofd gewonden en deze werd verzadigd met water zodat het slachtoffer niet meer kon ademen en al het water moest inslikken. In een geval werd de behandeling drie of vier keer herhaald totdat het lichaam van het slachtoffer enorm opgezwollen was, zijn wangen uitstonden en zijn ogen uit de kassen dreigden te raken."
P.s. hieronder het gedicht van Paul Celan in een vertaling door Ton Naaijkens: